Wonden
Wat doe je bij een wond?
- Geef altijd druk op een bloedende wond om het bloeden te stoppen.
- Bel 112 indien het slachtoffer veel bloed verliest en/of zich ziek voelt bij het bloedverlies. Bel ook 112 bij diepe wonden in borst of buik.
- Laat de wond zo min mogelijk in aanraking komen met vuil om infecties te voorkomen. Spoel kleine wonden, schaafwonden en vuile wonden met schoon water. Wrijf schaafwonden zo nodig schoon met een zacht en nat washandje. Verwijder grind in een schaafwond met een pincet. Dep de omgeving van de wond met een ontsmettende vloeistof.
- Bij snijwonden kun je bloedverlies beperken door met hechtstrips de wondranden bij elkaar te brengen.
- Verbind wonden steriel of zo schoon mogelijk. Druk eventueel op het verband als het doorbloedt of leg er een zwachtel overheen. Gebruik bij voorkeur niet-verklevend gaas.
- Geef bij een hoofdwond voorzichtig druk om een eventuele schedelbreuk niet te verergeren. Zoek niet tussen de door bloed aaneengeplakte haren naar een hoofdwond. Leg een steriel kompres (gaas) of schone doek op de plaats waar je denkt dat de hoofdwond zit om zo mogelijk het bloeden te stoppen. Bel de huisarts of spoedpost van de huisartsen als de wond blijft bloeden. Let goed op of het slachtoffer geen verschijnselen van hersenletsel heeft.
- Schaafwonden hoef je niet te verbinden, maar het is prettig om verband op de wond te doen als er kleding er steeds tegenaan schuurt. Je mag bij schaafwonden ook een zalfkompres of (schone) vaseline gebruiken om te voorkomen dat de wond openbarst.
Bel de huisarts bij:
- grote en/of vuile wonden
- bijtwonden van (voornamelijk) wilde dieren (vleermuis, vos). Je kunt hondsdolheid (rabiës) oplopen. Dit moet onmiddellijk behandeld worden.
- snijwonden groter dan 1 cm
- wonden die blijven bloeden
- slecht genezende of geïnfecteerde wonden
Tetanus
Iedere wond kan aanleiding geven tot tetanus. Tetanus is een ernstige en soms dodelijke infectieziekte, veroorzaakt door een bacterie. Het veroorzaakt spierkrampen, waardoor je moeilijk kunt slikken en hart- en ademhalingsproblemen krijgt. Je kunt ook helemaal verkrampen waardoor je lichaam kromtrekt, soms met botbreuken tot gevolg. Besmetting gebeurt vaak bij vuile wonden zoals bijtwonden.
De meeste Nederlanders zijn in hun jeugd tegen tetanus ingeënt. De bescherming van de inenting duurt echter maximaal 10 jaar, daarna moet er weer ingeënt worden. Daarom is het belangrijk het slachtoffer te adviseren om bij wonden contact opnemen met de huisarts wanneer de tetanusprik langer dan 10 jaar geleden is.
Andere kennisbank onderwerpen
Vind een cursus die bij jou past
Eerste hulp kan levens redden. Tijdens een EHBO-cursus leer je hoe je snel en effectief kunt helpen in noodsituaties. Ontdek welke cursus het beste bij jou past.
Nieuw bij EHBO?
Nieuw in EHBO? Ontdek hoe je op een laagdrempelige manier kunt starten en wat je leert tijdens een EHBO-cursus.